Trong công tác quản lý tòa nhà, đặc biệt là các công trình có quy mô lớn như chung cư, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại…, hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) luôn được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, việc bảo trì PCCC thường bị xem nhẹ hoặc thực hiện chưa đúng quy định, dẫn đến nhiều rủi ro tiềm ẩn. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy định tần suất bảo trì PCCC theo pháp luật hiện hành và lý do vì sao đây là công việc cần được thực hiện thường xuyên, nghiêm túc.

1. Vì sao cần bảo trì PCCC định kỳ?
Hệ thống PCCC không đơn thuần là lắp đặt một lần rồi để đó. Giống như bất kỳ thiết bị kỹ thuật nào khác, PCCC bao gồm rất nhiều bộ phận – từ hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, van, vòi, bình chữa cháy cho đến cảm biến khói, chuông báo, đèn exit… Tất cả đều cần được kiểm tra, vệ sinh, thử nghiệm để đảm bảo luôn sẵn sàng hoạt động khi có sự cố.
Việc bảo trì PCCC định kỳ không chỉ đảm bảo hiệu quả hoạt động mà còn giúp phát hiện sớm các hư hỏng, hao mòn tiềm ẩn. Ngoài ra, đây là một trong những yêu cầu pháp lý bắt buộc trong công tác nghiệm thu, vận hành và quản lý công trình theo Luật PCCC và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan.

2. Căn cứ pháp lý về bảo trì PCCC
Hiện nay, các quy định về bảo trì PCCC được quy định tại nhiều văn bản pháp luật quan trọng, trong đó nổi bật là:
- Luật Phòng cháy và chữa cháy (sửa đổi) năm 2020;
- Thông tư 149/2020/TT-BCA quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật PCCC;
- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3890:2023 về hệ thống PCCC trong nhà và công trình;
- Các hướng dẫn kỹ thuật của Cục Cảnh sát PCCC & CNCH.
Các văn bản này quy định rõ lịch trình bảo trì PCCC, trách nhiệm của chủ đầu tư, ban quản lý, đơn vị vận hành và điều kiện để đơn vị thực hiện bảo trì được cấp phép hoạt động.

3. Tần suất bảo trì PCCC theo quy định hiện hành
Dưới đây là tần suất bảo trì PCCC chi tiết cho từng hạng mục:
Hệ thống báo cháy tự động
- Kiểm tra hàng tuần: kiểm tra hoạt động của bảng điều khiển, cảm biến, chuông báo.
- Bảo trì hàng tháng: vệ sinh đầu báo khói, thay pin dự phòng nếu cần.
- Bảo trì tổng thể 6 tháng/lần: kiểm tra mạch điều khiển, đường dây tín hiệu, hiệu chuẩn cảm biến.
Hệ thống chữa cháy vách tường
- Kiểm tra hàng tháng: vòi, van, lăng phun có bị gỉ sét, tắc nghẽn không.
- Bảo trì mỗi 6 tháng: thử nghiệm áp lực, thay ron nếu cần thiết.
Bình chữa cháy
- Kiểm tra hàng tháng: đồng hồ áp suất, niêm phong, tem kiểm định.
- Bảo trì 12 tháng/lần: nạp lại khí hoặc bột, kiểm tra bình vỏ.
Hệ thống chữa cháy tự động (Sprinkler)
- Bảo trì PCCC định kỳ 6 tháng: kiểm tra van chính, bơm điện/diesel, đầu phun có bị nghẹt.
- Thử nghiệm toàn hệ thống mỗi năm theo tiêu chuẩn TCVN.

4. Ai chịu trách nhiệm bảo trì hệ thống PCCC?
Theo quy định, chủ đầu tư hoặc ban quản lý tòa nhà là đơn vị chịu trách nhiệm tổ chức bảo trì PCCC, bao gồm:
- Lập kế hoạch kiểm tra – bảo trì định kỳ;
- Ký hợp đồng với đơn vị đủ điều kiện thi công bảo trì hệ thống PCCC;
- Lưu trữ hồ sơ, biên bản kiểm tra, nhật ký bảo trì để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra.
Đơn vị thực hiện bảo trì PCCC phải có:
- Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực PCCC;
- Kỹ sư có chứng chỉ hành nghề;
- Đầy đủ máy móc, dụng cụ chuyên dụng theo yêu cầu kỹ thuật.
5. Những rủi ro khi bỏ qua bảo trì PCCC
Việc không thực hiện hoặc thực hiện sai quy trình bảo trì PCCC có thể dẫn đến:
- Hệ thống không hoạt động khi có sự cố cháy nổ;
- Gây thiệt hại lớn về người và tài sản;
- Bị xử phạt hành chính theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến 50 triệu đồng;
- Bị yêu cầu ngừng hoạt động tòa nhà hoặc không được nghiệm thu đưa vào sử dụng.

6. Lời khuyên dành cho chủ đầu tư và ban quản lý tòa nhà
- Luôn kiểm tra định kỳ lịch trình bảo trì PCCC đã được lập từ ban đầu;
- Tìm đơn vị bảo trì PCCC chuyên nghiệp với kinh nghiệm thực chiến và được cấp phép rõ ràng;
- Chủ động cập nhật các thay đổi trong quy định PCCC hàng năm;
- Kết hợp bảo trì với đào tạo kỹ năng sơ tán, xử lý tình huống khẩn cấp cho cư dân hoặc nhân viên.
Kết luận: Bảo trì PCCC – trách nhiệm và nghĩa vụ không thể lơ là
Bảo trì PCCC không chỉ là một quy định pháp luật, mà còn là yếu tố sống còn trong công tác bảo vệ con người, tài sản và sự an toàn vận hành của cả tòa nhà. Khi bạn đầu tư đúng đắn vào công tác bảo trì hệ thống PCCC, nghĩa là bạn đang xây dựng một môi trường sống – làm việc an toàn, bền vững và có trách nhiệm với cộng đồng.
👉 Để được tư vấn chi tiết về giải pháp thiết kế – thi công – bảo trì PCCC chuẩn chỉnh cho nhà phố, căn hộ, văn phòng, bạn có thể ghé thăm Lộc Vinh Furniture – đơn vị chuyên nghiệp trong thiết kế nội thất và giải pháp công trình bền vững.
📩 Hoặc trao đổi trực tiếp qua Website: https://locvinhfurniture.vn/ hoặc Fanpage: https://www.facebook.com/locvinhfuniture để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ tận tâm.